Çin Devlet İstatistik Bürosu, 2015 yılının Ocak ayına ilişkin enflasyon verilerini bugün açıkladı.
Buna göre, yılın ilk ayında tüketici fiyat endeksi (TÜFE), geçen yılın aynı ayına göre yüzde 0,8 arttı. Bu sayı, son 5 yılın en düşük seviyesinde. Buna paralel olarak ilk ayda üretici fiyat endeksi (ÜFE) ard arda 35 aydır düşüşü sürdürdü.
İlk ayda ÜFE'deki düşüş hızı, geçen yılın aynı ayına göre 4,3 arttı. Uzmanlar, bu yıl Çin ekonomisinde gerileme baskılarının büyük olduğuna işaret ederek, bu nedenle dış unsurlardan kaynaklı deflasyona karşı tedbir alınması gerektiğini savunuyor. Maliye ve para politikalarının mevcut durumlara karşın rasyonel şekilde ayarlanması gerektiği belirtiliyor.
Yılın birinci ayında mal fiyatlarındaki düşüş baskılarının önceki aylara göre etkin şekilde çözüldüğünü söyleyemek zor. 2014 yılının Aralık ayında Çin'de enflasyon önceki yılın aynı ayına göre yüzde 1,5 oranında arttı. Bu yılın ilk ayındaki enflasyon ise sadece yüzde 0,8 olarak tespit edildi.
"Kimse için beklenmedik bir durum"
Çin Uluslararası Ekonomi Değişim Merkezi Danışmanlık İdaresi Başkan Yardımcısı Wang Jun, son verilerin beklemedik bir durum olduğu kanaatinde:
"Açıklanan son veriler, birçok analist için hiç de beklenmedik bir durum. Bu durum, ekonomide deflasyon baskısının büyük olduğunu gösteriyor. Buna yol açan önemli unsurlardan biri ise meyve fiyatlarında genişleyen artıştan hariç, taze sebze ile et fiyatlarında düşüş yaşanması. Öte yandan geçen yıl ham petrol fiyatlarında büyük düşüş meydana geldi. Bütün bu unsurlara bir de Bahar Bayramı'nda sipariş alınmak istenmemesi gibi mevsimsel unsurlar eklenmeli."
Çin'de piyasada talep durumunu yansıtan önemli bir endeks de ÜFE. ÜFE arka arkaya 35 aydır düşüş yaptı. Çin Devlet İstatistik Bürosu'na göre bunun temel nedeni, petrol fiyatlarıyla emtiaların ham maddelerinin fiyatlarında dalgalanma olması. Nitekim ham petrol, metal ve rafine ürünlerin fiyatlarındaki düşüşün, toplam ÜFE düşüşündeki payı yüzde 65 oldu.
Çin Devlet Bilgi Merkezi Ekonomik Tahmin Dairesi'nden başekonomist Wang Yuanhong bu durumun önümüzdeki günlerde de süreceğini ileri sürüyor:
"ÜFE'deki sürekli düşüş, ekonomide yapısal ayarlama nedeniyle üretim kapasite fazlalığından kaynaklanan baskıların giderek şiddetlendiğini gösteriyor. Öte yandan geçen yılın üçüncü çeyreğinden bu yana geçen süre içinde emtia fiyatlarında düşüş yaşandı. Bu ÜFE'nin düşüşünü şiddetlendirdi. 2015 yılındaki ÜFE'nin yüzde 3,5 oranında düşebileceğini tahmin ediyoruz. Böylece deflasyon baskıları artacak. "
Başekonomist Wang Yuanhong, ÜFE'deki düşüş eğilimin kısa vadede değişmeyeceği görüşünde. Wang, dış unsurlardan kaynaklı deflasyon baskılarının ciddiye alınması gerektiğini belirtiyor.
Veriler iyimser değil
Çin Devlet İstatisitik Bürosu, yılın birinci ayında Satın Alma Yöneticileri Endeksi'ni (PMI) de açıkladı. PMI 50 puanın altına düştü.
Son açıklanan dış ticaret verilerinin hiç de iyimser olmadığı aşikâr. İlk ayda dış ticaret hacmi, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 10,8 oranında düştü. Çin Merkez Bankası geçen yıl Kasım ayında faizleri, Şubat ayındaysa mevduat zorunlu karşılık oranını düşürdü. İyimser olmayan bu verilere karşın, Çin hükümetinin maliye ve para politikalarında rasyonel ayarlama yapması gerektiği savunuluyor.
Çin Devlet Bilgi Merkezi Ekonomik Tahmin Dairesi'nden başekonomist Wang Yuanhong bu konuda şunları kaydetti:
"Çin ekonomisi 2015 yılında yüzde 7 veya daha yüksek seviyede büyüyebilir. Bu nedenle hükümetin, genel ekonomik durumu göz önünde bulundurarak, maliye ve para politikalarında rasyonel ayarlamalar yapması gerektiği kanaatindeyim."