Geçtiğimiz ay düzenlenen Çin'in Ulusal Halk Kongresi'nin İki Oturumu sırasında, Çin Devlet Başkanı Sayın Xi Jinping, nitelikli kalkınmanın birincil görevinin sıkı bir şekilde kavranması gerektiğini vurgulamış ve yerel koşullara göre yeni nitelikli üretim güçlerinin geliştirilmesini önermiştir. Çin hükümetinin bu yılki görev listesinin en başında “Modern bir sanayi sisteminin inşasını güçlü bir şekilde teşvik etmek ve yeni nitelikli üretim güçlerinin geliştirilmesini hızlandırmak” yer almaktadır.
Yeni nitelikli üretim güçleri nelerdir?
Yeni nitelikli üretim güçleri, geleneksel üretim güçlerine kıyasla, genel olarak yeniliklerle öncülük eden, teknolojik devrim niteliğindeki atılımlar, üretim faktörlerinin yenilikçi bir şekilde yapılandırılması, endüstrilerin derinlemesine dönüşümü ve yükseltilmesi ile ortaya çıkan, son teknoloji, yüksek verimlilik, yüksek kalite özelliklerine sahip ve yeni kalkınma anlayışına uygun olan, ileri düzeydeki üretim gücünün nitelik ve durumu olarak tanımlayabiliriz.
Çin'in yeni nitelikli üretim güçlerinin geliştirilmesi neden gereklidir?
Yeni nitelikli üretim güçlerinin geliştirilmesi, Çin'in nitelikli kalkınması için içsel bir gereklilik ve önemli bir odak noktasıdır. Yeni dönemde, Çin'in nitelikli kalkınması kayda değer sonuçlar elde etmiştir. Ancak bir yandan da kalkınmanın önündeki çok sayıdaki engel hala varlığını sürdürmektedir. Geleneksel ekonomik büyüme modellerinden ve üretim gücü gelişim yollarından kurtulmak, ekonomik kalkınmanın kalitesi, verimliliği ve dinamiklerinde derinlemesine bir değişiklik sağlamak için yeni nitelikli üretim güçlerinin hızlı bir şekilde gelişmesini teşvik etmek gerekmektedir.
Yeni nitelikli üretim gücü geliştirme, yeni ekonomik büyüme noktalarını oluşturmanın önemli bir yoludur. Yeni nitelikli üretim gücü, özellikle yeni yükselen endüstrilerin temel bileşeni olarak, şu anda dünya genelindeki yeni ekonomik büyüme noktalarının ana kaynağıdır ve ülkeler arasında rekabetin stratejik yüksek noktalarını oluşturmaktadır. Dünyanın önemli bir sanayi gücü olarak Çin, yeni nitelikli üretim güçlerinin geliştirilmesini hızlandırmak zorundadır.
Yeni nitelikli üretim güçleri geliştirme, uluslararası rekabet ortamında liderliği sağlamak için önemli bir araçtır. Uluslararası rekabet ortamında, Çin'in uluslararası işbölümündeki konumunu güçlendirmek için teknolojik inovasyon hızını, özellikle de temel teknolojilerdeki atılımlarını arttırması gerekmektedir. Bu da yeni nitelikli üretim güçlerinin gelişimini hızlandırmayı gerektirir.
Çin yeni nitelikli üretim güçlerini nasıl geliştirilecek?
Teknolojik inovasyonu, özellikle de orijinal, ezber bozan teknolojik inovasyonu güçlendirmeli ve üst düzey teknolojik yeterlilik ve gelişimin gerçekleştirilmesini hızlandırmak gerekmektedir. Teknolojik yeniliklerin rekabetçi bir şekilde ortaya çıkması için temel çekirdek teknolojiler savaşıyla mücadele etmeliyiz. Teknolojik yeniliklerin ekonomik kalkınmayla derin entegrasyonunu teşvik etmek için yenilikleri belirli endüstrilere ve endüstriyel zincirlere eş zamanlı entegre etmeliyiz.
Modern endüstriyel sistemi geliştirmek zorunluluktur. Bir yandan, biyo-imalat, ticari uzay uçuşu ve alçak irtifa hava aracı ekonomisi gibi gelişmekte olan stratejik endüstriler yaratılırken, kuantum ve yaşam bilimleri gibi geleceğin endüstrileri için yeni yollar açılması gerekmektedir. Diğer yandan ise, geleneksel endüstrilerin dönüşümü ve yükseltilmesi teşvik edilmeli, teknoloji kullanarak geleneksel endüstrilerin yeni nitelikli üretim gücünün önemli bir parçası haline gelmesi sağlanmalıdır.
Reform kapsamlı bir şekilde derinleştirilmeli, buna uygun olarak yeni üretim bağlantıları oluşturulmalıdır. Ekonomik sistem, bilim ve teknoloji sistemi, eğitim sistemi, kabiliyet sistemi ve diğer reformlar derinleştirilmeli, yeni nitelikli üretim güçlerin gelişimini engelleyen sorunlar ortadan kaldırılmalıdır. Yüksek standartlı bir pazar piyasa sistemi oluşturulmalı, üretim faktörleri dağıtımının yenilikçi bir şekilde yapılması sağlanmalıdır, böylece her türlü ileri ve kaliteli üretim faktörünün yeni nitelikli üretim gücüne doğru akışı kolaylaştırılmalıdır.
Bu kapsamda yaşam kalitesine sıkı sıkıya bağlı kalınmalı, ekoloji öncelikli hale getirilmeli ve yeşil kalkınma yolu karalılıkla benimsenmelidir. Ekonomik ve sosyal kalkınmada kapsamlı bir yeşil dönüşümü teşvik edilmelidir. Yüksek teknoloji içeren, düşük kaynak tüketen, az çevresel kirlilik yaratan bir endüstriyel yapının hızla oluşturulması gerekmektedir, böylece yeşil kalkınmanın yeni nitelikli üretim gücü üzerindeki etkileri sürekli olarak teşvik edilmelidir.
Dış dünyaya yüksek düzeyde açılıma bağlı kalınmalıdır. Açık bir zihniyet ve girişimlerle uluslararası bilimsel ve teknolojik ilişkileri ve işbirlikleri teşvik edilmeli ve küresel inovasyon ağına aktif bir şekilde entegre olunmalıdır. Pazar ve hukukun üstünlüğü odaklı ve uluslararası birinci sınıf bir iş ortamı inşa edilerek, daha yüksek bir düzeyde açık ekonomik fırsatlar yaratılmalıdır, böylelikle yeni nitelikli üretim gücünün gelişimine olumlu bir uluslararası ortam sağlanmalıdır.
Çin'in yeni nitelikli üretim güçleri geliştirmesi, Çin-Türkiye işbirliğine hangi yeni fırsatlar getirebilir?
Şu anda Çin, küresel ekonomik büyümenin önemli bir itici gücü olaya devam etmektedir. Yeni nitelikli üretim güçleri, sürekli olarak yeni endüstrileri, yeni modelleri ve yeni enerjileri doğurarak Çin ekonomisinin istikrarlı ve sağlıklı bir şekilde kalkınmasına yardımcı olmaktadır ve bu da küresel ekonomik büyümeye güven ve dinamizm katmaktadır. Çin yeni nitelikli üretim güçleri öncülüğünde, yeni enerji, yeni malzemeler, ticari uzay uçuşu, alçak irtifa hava aracı ekonomisi, kuantum iletişimi, uzay teknolojisi, dijital ekonomi, yapay zeka gibi yeni endüstrilerde ve yeni alanlarda olağanüstü başarılar elde etmiş, küresel endüstriyel ve teknolojik değişimlere öncülük eden önemli bir güç haline gelmiştir. Çin, yeni nitelikli üretim güçleri ile yeşil dönüşümünü hızlandırmış, yeşil teknoloji ve yeşil endüstrilere yatırımı artırmış ve karbon zirvesine ve karbon nötrlüğüne katkıda bulunarak sadece kendi sürdürülebilir kalkınmasının temelini atmakla kalmamış, aynı zamanda küresel yeşil ve düşük karbonlu kalkınma için de önemli bir destek sağlamıştır. Çin ekonomisi, canlılığını ve potansiyelini ortaya çıkarmak için yüksek düzeyde dış dünyaya açılmaktadır ve "Kuşak ve Yol "un nitelikli ortak inşası yoluyla Çin'in kalkınması tüm ülkelere fayda sağlamış ve karşılıklı yarar ve kazan-kazan sonuçları elde etmiştir.
Hem Çin hem de Türkiye, ulusal kalkınmanın nicelikten niteliğe dönüştürülmesinde önemli bir aşamadadır, her ikisinin de yeni teknolojiler ve endüstriler yoluyla yeni bir ivme kazanmaya acil ihtiyacı vardır. İki ülke stratejik karşılıklı güveni derinleştirmeli ve karşılıklı saygı, açıklık ve fayda ilkeleri doğrultusunda, "Kuşak ve Yol İnisyatifi"ni ve "Orta Koridor" girişimini arasındaki derin bağlantının kurumsal ve platform avantajlarını iyi bir şekilde kullanmalıyız, karşılıklı fayda sağlayan işbirliğinin derinliğini ve genişliğini güçlendirmeli ve dijital, enerji, iletişim, biyoteknoloji ve diğer alanları artırmaya odaklanmalıyız. Enerji, iletişim, biyoloji ve diğer yenilikçi ar-ge ve uygulama işbirliği alanlarına odaklamalıyız, birbirlerinin imalat sanayilerinin kalite ve verimliliğinin yanı sıra yeşil enerji, yeşil tarım, dijital ekonomi, yapay zeka, e-ticaret, yaşam bilimi ve teknolojisi, akıllı şehirler ve diğer gelişmekte olan alanların geliştirilmesine yardımcı olmalıyız ve iki ülkenin pazarlarının, teknolojik, kaynaklarının ve endüstriyel zincirinin derinlemesine entegrasyonunu teşvik etmeliyiz, böylece ortaklaşa yüksek nitelikli kalkınma sağlamak, iki ülke halkının refahını artırmak ve dünyanın kalkınmasına yeni bir ivme ve yeni fırsatlar getirecektir.